SWV Unita krijgt regelmatig vragen over zorgplicht na aanmelding van leerlingen bij wie vanaf het begin duidelijk is dat er meer nodig is dan regulier onderwijs. Wat is dan de route? Hoe voorkomen we dat ouders tussen wal en schip vallen?
Plaatsing op de school waar ouders hebben aangemeld of op een andere school?
Ouders melden hun kind schriftelijk aan bij de school van hun voorkeur. Verwachten ze dat hun kind extra ondersteuning nodig heeft, dan geven ze dit meteen aan. Als ouders hun kind ook bij andere scholen hebben aangemeld, moeten ze dit bij de aanmelding aangeven. De school van de eerste voorkeur heeft de zorgplicht. Dat betekent dat die school de taak heeft om het kind een passende onderwijsplek te bieden. In het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) leggen scholen vast welke ondersteuning zij kunnen bieden.
Na de schriftelijke aanmelding heeft de school 6 weken de tijd om te beslissen over de toelating (inschrijving) van de leerling. Deze periode kan eenmaal met 4 weken worden verlengd. De school onderzoekt eerst of ze de leerling zelf de extra onderwijsondersteuning kan bieden, eventueel met extra ondersteuning vanuit het gespecialiseerd onderwijs of van het samenwerkingsverband.
Soms heeft de school meer informatie nodig om goed te kunnen beoordelen of zij de leerling extra onderwijsondersteuning kan bieden. Scholen kunnen daarvoor om extra informatie vragen bij de ouders. In het besluit spelen drie factoren een belangrijke rol:
- De (on)mogelijkheden van het kind
- De (on)mogelijkheden van de school
- De wensen van de ouders
Kan de school zelf geen passende onderwijsplek bieden, dan moet zij in overleg met ouders een passende plek op een andere reguliere of gespecialiseerde school regelen. Deze school moet plek hebben en bereid zijn om de leerling toe te laten. Het is dan aan de ouders om hun kind vervolgens op die school in te laten schrijven. Pas op dat moment gaat de zorgplicht over naar de nieuwe school.
Als niet duidelijk is welke school het meest passend is, kan school Unita inschakelen. We zullen dan samen met school en ouders de mogelijkheden bespreken.
Is vanaf het begin duidelijk dat een reguliere school niet lijkt te passen, dan kan Unita met school en ouders meedenken in de routing naar de best passende plek. Het invullen van een Groeidocument is hiervoor niet nodig, de school kan telefonisch contact opnemen met Unita.
Blijkt na (proef)plaatsing dat er meer ondersteuning nodig is, dan kan via een Groeidocument ondersteuning bij Unita worden gevraagd (bijvoorbeeld een Arrangement Verkennende Consultatie). Dit kan leiden tot een passend arrangement op de huidige school of een verwijzing naar speciaal (basis) onderwijs.
De zorgplicht houdt ook in dat een school een leerling pas mag verwijderen als een andere school bereid is gevonden die leerling toe te laten. Zo wordt voorkomen dat een leerling tussen wal en schip valt.
De leerling is al ingeschreven op een andere school
School kan een aanmelding ontvangen van een leerling die al is ingeschreven op een andere school waar deze leerling onderwijs volgt. Dit komt bijvoorbeeld voor als ouders ontevreden zijn over het passend aanbod van de school waar hun kind al is ingeschreven. Ook dan geldt de zorgplicht zoals hiervoor beschreven.
Bij verhuizing
Bij verhuizingen gelden dezelfde regels als bij plaatsing. Ouders melden hun kind schriftelijk aan op de school van hun voorkeur. Deze school bekijkt of ze het kind een passende onderwijsplek kunnen bieden. Kan deze school het kind niet toelaten, dan biedt ze binnen 6 weken een plek aan op een andere school waar het kind wel geplaatst kan worden. Deze termijn mag 1 keer met maximaal 4 weken worden verlengd. Het kind blijft ingeschreven op de huidige school totdat een andere school hem/ haar wil inschrijven. Scholen moeten ouders adviseren om hun kind minimaal 10 weken voor de verhuizing in te schrijven op de nieuwe school, zodat het direct na de verhuizing kan instromen.
Nog niet leerplichtig
Een kind kan vanaf 4 jaar naar school. Vanaf 3 jaar kunnen ouders/verzorgers hun kind schriftelijk aanmelden op een school. De zorgplicht gaat dan direct in, ook al is het kind bij de aanmelding jonger dan 4 jaar. De school moet vervolgens de aanvraag in behandeling nemen en een passende plek bieden/regelen. Vanaf de leeftijd van 3 jaar kan de school indien nodig Unita inschakelen.
Soms worden kinderen aangemeld vóór de leeftijd van 3 jaar. In dat geval spreken we van een vooraanmelding en gaat de zorgplicht nog niet in.
Toelatingsbeleid scholen
Een school heeft geen plaatsingsplicht als de school vol is. De school heeft dan geen zorgplicht. Ook niet als de school de leerling op een wachtlijst plaatst. Uiteraard moet een school altijd een consequent en transparant toelatingsbeleid voeren.
Scholen mogen met een lotingsprocedure werken. De school moet de procedure wel vooraf communiceren en consistent en transparant uitvoeren en duidelijk maken dat alle leerlingen evenveel kans hebben om te worden toegelaten. Deze loting vindt plaats voordat de zorgplicht ingaat. Pas na de loting wordt gekeken of er leerlingen zijn ingeloot die extra ondersteuning nodig hebben. Als een leerling wordt uitgeloot, geldt de zorgplicht niet, de school hoeft geen andere plek voor deze leerling te vinden.
Tot slot, als een leerling thuis komt te zitten
Als een leerling door omstandigheden al enige tijd niet meer naar school gaat en geen uitzicht heeft op een passende onderwijsplek op korte termijn, is het belangrijk om zo vroeg mogelijk het samenwerkingsverband in te schakelen. Het samenwerkingsverband heeft binnen Passend Onderwijs de taak om thuiszitten te voorkomen en terug te dringen. Deze taak wordt in Unita zeer serieus genomen.