Regulier als het kan, speciaal als het moet
Aanvraag toelaatbaarheidsverklaring voor het GO
Hieronder beschrijven we het proces en de criteria die verbonden zijn aan het aanvragen van een TLV binnen SWV Unita.
- Proces
Unita is betrokken bij de aanvraag en in het MDO-traject blijkt dat, ondanks extra geboden ondersteuning, de huidige school niet (meer) passend is bij de onderwijsbehoeften van de leerling.
Binnen dit proces zijn de volgende checks belangrijk:
Onderwijsbehoeften: De leerling heeft zodanig specifieke onderwijsbehoeften dat het reguliere onderwijs hieraan niet tegemoet kan komen, ook niet met extra ondersteuning vanuit Unita.
Ontwikkelingsperspectief (OPP): Er moet een OPP zijn (uiterlijk binnen zes weken na plaatsing opgesteld door school) met een geëvalueerd handelingsdeel waarin de reeds geboden ondersteuning en de effecten hiervan zijn beschreven.
Advies van deskundigen: Een advies van betrokken onderwijsprofessionals bevestigt dat plaatsing in het speciaal (basis)onderwijs noodzakelijk is, meerwaarde heeft en in het belang van de leerling is.
Bevoegd gezag: De aanvraag wordt gedaan op verzoek van het bevoegd gezag van een school. Dat kan de verwijzende of ontvangende school zijn.
Ouders/verzorgers: zijn op de hoogte van de aanvraag van de TLV en hun zienswijze is duidelijk.
De school streeft ernaar ouders in alle stappen van het TLV-proces mee te nemen, zodat zij achter de TLV aanvraag voor hun kind kunnen staan, dit is een belangrijke voorwaarde voor schoolsucces van hun kind. Echter, ook als ouders niet akkoord zijn en het ondanks ondersteuning vanuit Unita niet lukt op de huidige school, kan het schoolbestuur in het belang van het kind een eenzijdige TLV aanvragen. Ouders moeten dan wel op de hoogte zijn van deze aanvraag. Als ouders aangeven het niet eens te zijn met de TLV-aanvraag van school zal de trajectbegeleider van Unita de ouders mondeling gaan horen en hiervan verslag leggen (zienswijze). De TLV-commissie neemt de zienswijze van ouders mee in haar advies over afgifte van de TLV. Over de rol van de ouders rondom de aanvraag van een TLV verwijzen wij ouders naar de brochure ‘TLV & ouders’.
Unita kijkt preventief mee vanaf drie jaar. We stimuleren voorschoolse voorzieningen contact te leggen met Unita als zij zorgbehoeften signaleren. In overleg met ouders kijkt Unita vroegtijdig mee naar passende ondersteuning via een Verkennende Consultatie Passende Plek. Als duidelijk wordt welke school het meest passend lijkt, melden ouders zich daar aan. Deze school heeft dan zorgplicht.
Advies van deskundigen
Binnen Unita worden twee deskundigenverklaringen, conform de wet, geleverd door twee verschillende deskundigen met de functies van orthopedagoog, psycholoog, kinder- of jeugdpsycholoog, een pedagoog, een kinderpsychiater, een maatschappelijk werker of een arts.
In de expertisepool zijn de expertises aanwezig van een orthopedagoog, psycholoog, pedagoog of maatschappelijk werker. Het kan zijn dat in het voortraject (MDO) al een externe deskundige is betrokken. Wanneer nodig, kan externe expertise door Unita ook worden ingehuurd vanuit de jeugdhulpverlening uit ons netwerk (een kinder- of jeugdpsycholoog, jeugdarts of een kinderpsychiater).
In de deskundigenverklaring wordt een onderbouwing van de afgifte van de toelaatbaar-heidsverklaring opgenomen.
Objectiviteit
Het advies van de eerste deskundigenverklaring van een trajectbegeleider die betrokken is in het MDO-proces, lijkt wellicht niet objectief maar onze trajectbegeleiders in de expertisepool werken professioneel en met de opdracht binnen het totale aanbod te zoeken naar de best passende oplossing. De betrokkenheid in het MDO heeft juist meerwaarde: het draagt bij aan transparantie, verbinding en acceptatie van alle partijen en is mede daarom binnen Unita een succesvolle werkwijze. Bovendien hebben alle psychologen en orthopedagogen een beroepscode (NIP of NVO) waarin staat dat zij te allen tijde in het belang van hun primaire cliënt – het kind – werken.
Voorbereiding en inzenden van de TLV-aanvraag
De aanvrager draagt zorgt voor:
a. Een navolgbaar, goed opgebouwd dossier waarin op chronologische volgorde terug te lezen is wat in het MDO-traject is ingezet en hoe dit is verlopen. Dit kan worden bewerkstelligd door de verslagen van elk MDO goed te notuleren: wie waren aanwezig, wat is besproken en wat zijn de afspraken?
b. ingevuld OPP, maximaal een half jaar geleden geactualiseerd of geëvalueerd, met de wettelijke vereiste onderdelen (denk hierbij ook aan het instemmingsrecht van ouders op het handelingsdeel en hoorrecht van het kind).
c. Een getekend formulier ‘Aanvraag TLV schoolbestuur’.
d. Een door (beide) gezaghebbende ouders getekend formulier voor ‘Toestemming ouders overdracht dossier naar deskundigen’ en een tweede handtekening voor ‘Overdracht dossier naar ontvangende school’.
e. Eventueel nog ontbrekende relevante verslagen, zoals recente diagnostiek, behandelverslagen, geëvalueerde handelingsplannen en recent Leerling en Onderwijsvolgsysteem (LOVS).
f. Voor het aanvragen van een verlenging op dezelfde onderwijssetting wordt het formulier ‘Vervolg binnen huidige onderwijssetting’ ingevuld, met onderbouwing en getekend (geldt als eerste deskundigenverklaring) door de orthopedagoog of psycholoog van de school, met handtekening van beide ouders. Daaraan wordt toegevoegd een geactualiseerd OPP (maximaal een half jaar oud).
Nota bene
Indien nog geen school betrokken is, vraagt de voorschoolse voorziening ondersteuning aan bij Unita in de vorm een Verkennende Consultatie passende onderwijsplek en volgt bovenstaand traject, waarbij de aanvraag door het TLV schoolbestuur wordt opgesteld door de ontvangende school (in afstemming met de trajectbegeleider van Unita).
De betrokken trajectbegeleider vanuit Unita draagt zorg voor:
- Check op volledigheid van het dossier (verplichte bijlagen en inhoudelijke onderbouwing).
- Opstellen eerste deskundigenverklaring indien hij/zij zelf (functioneel) hiertoe bevoegd is. Indien hij/zij niet bevoegd is het Loket vragen om toewijzing van een deskundige voor de eerste deskundigenverklaring
- Vroegtijdig contact leggen met de ontvangende school voor kennismaking en check of er plek is.
Als het dossier compleet is, stuurt de aanvrager het dossier naar het Loket van Unita.
Het Loket van Unita draagt zorg voor:
- Check of de eerste deskundigenverklaring aanwezig is. In principe is de eerste deskundigenverklaring opgesteld door een trajectbegeleider die niet beroepsmatig betrokken is bij de latende of ontvangende school, tenzij de voorkeur van de ouder(s) ligt bij de reeds betrokken trajectbegeleider omdat de samenwerking met ouders prettig verloopt en daarmee een belangrijke bijdrage heeft in het proces.
- Aanwijzen van een tweede deskundige (buiten het MDO) voor de tweede deskundigenverklaring. Dit kan de orthopedagoog of psycholoog zijn uit de TLV-commissie of, afhankelijk van de casuïstiek, een externe deskundige vanuit jeugdhulpverlening (een kinder- of jeugdpsycholoog of een kinderpsychiater), een SMW of arts.
Beoordeling van de aanvraag
Loket: Het Loket checkt of het dossier compleet is en vraagt de TLV-deskundige in de TLV commissie (indien de casuïstiek daarom vraagt) om de tweede deskundigenverklaring op te stellen.
TLV-commissie: De TLV-deskundigen zijn niet aan een school verbonden en door het SWV aangesteld als onafhankelijk deskundigen. Indien dit aansluit bij de casuïstiek verzorgen zij de tweede onafhankelijke deskundigenverklaring. Vervolgens geven zij onpartijdig advies aan de directeur-bestuurder.
Besluitvorming: Op basis van het advies van de TLV-commissie beslist de directeur-bestuurder doorgaans binnen 2 weken maar uiterlijk binnen acht weken na ontvangst van de volledige aanvraag. Ouders worden schriftelijk geïnformeerd, over de uitkomst. De TLV, inclusief volgnummer, start- en einddatum, (eventueel) bekostigingsniveau en onderbouwing, wordt toegevoegd aan het dossier.
Overgang naar de GO-school: bij de zorgplicht van de school die de TLV aanvraagt hoort ook dat er een school voor GO moet worden gezocht die bereid is het kind toe te laten. Het kan voorkomen dat een kind niet op korte termijn plaatsbaar is omdat er geen plek is. De aanvragende school moet dan op zoek naar een andere plek of een tijdelijke oplossing bereiken met een overbruggingsarrangement via Unita.
Nazorg
Drie maanden na plaatsing belt de trajectbegeleider de ouders om te checken hoe het gaat. Doel hiervan is het tonen van belangstelling (hoe gaat het nu met het kind en de ouders?).
Unita bewaart tot drie jaar na de overgang naar VO alle gegevens uit het dossier. Zodra het kind 15 jaar wordt, wordt het gehele dossier vernietigd.
Bezwaar
Wanneer een ouder/verzorger en/of het schoolbestuur het niet eens is met het besluit van Unita over de toelaatbaarheidsverklaring (tlv), kan hij binnen zes weken een schriftelijk bezwaar indienen bij de directeur-bestuurder van Unita. Mocht dit niet tot tevredenheid leiden dan kan de ouder binnen 6 weken na bespreking met de directeur-bestuurder Unita verzoeken het (schriftelijk) bezwaar in te dienen bij de Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring (LBT).
Soorten TLV’s
Tijdens de handelingsgerichte procedure wordt zorgvuldig in kaart gebracht of een overstap naar een andere reguliere basisschool tot de mogelijkheden behoort en zo niet, welke vorm van gespecialiseerd onderwijs het best passend is:
- Speciaal Basisonderwijs (SBO)
- Speciaal Basisonderwijs gecombineerd met zorg van Youke (SBO de Steentjes)
- Speciaal Onderwijs (SO)
- ZML
- Mytyl
- SO gericht op gedrag
Aanvragen hogere bekostigingscategorie
Binnen het SO is daarnaast sprake van drie bekostigingscategorieën:
Standaard wordt categorie ‘laag’ afgegeven. Indien de SO-school meent dat de ondersteuningsbekostigingscategorie voor een leerling ‘midden’ of ‘hoog’ moet zijn, wordt hiervoor, naast de TLV-aanvraag/vervolgaanvraag, een aparte onderbouwing opgesteld. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van het formulier Onderbouwing hogere bekostigingscategorie TLV, getekend door de orthopedagoog, psycholoog of voorzitter CvB van de SO-school.
Beoordeling aanvraag hogere bekostigingscategorie
De beoordeling wordt gedaan door de orthopedagoog van het Loket van Unita. Dit kan resulteren in de toekenning van een afwijkende bekostigingscategorie voor in principe één à twee schooljaren. Bij oudere leerlingen, waarbij de inzet van een hogere categorie al langer passend is gebleken bij de onderwijsbehoeften, kan in sommige gevallen de hogere categorie ook voor 3 of 4 jaar worden afgegeven. In principe wordt voor EMB-leerlingen bekostigingscategorie hoog (3) toegekend voor de gehele periode van het verblijf in het SO.
Voor het toekennen van een hogere bekostigingscategorie zijn vooral “meetbare” argumenten die samenhangen met de gevolgen van onderwijsbelemmeringen van een leerling voor het onderwijs belangrijk: hoeveel extra inzet is – bovenop de basisondersteuning in het GO – noodzakelijk? De hoogte van de bekostiging hangt af van de ondersteuningsbehoefte van de leerling.
- Lichte ondersteuning (categorie 1): Hierbij kan een leerling met aanpassingen binnen de reguliere groep van de school het onderwijs volgen. Extra ondersteuning zoals hulp van een onderwijsassistent of kleine aanpassingen in de leerstof, kan worden ingezet.
- Middelzware ondersteuning (categorie 2): Leerlingen die meer intensieve begeleiding nodig hebben, waarbij veelal een opeenstapeling nodig is van: een kleiner aantal leerlingen in de groep, meer inzet van het ondersteuningsteam, aangepaste leermiddelen en/of gespecialiseerde begeleiding.
- Zware ondersteuning (categorie 3): Dit geldt voor leerlingen die zeer specialistische begeleiding nodig hebben op zowel het didactisch, sociaal-emotioneel, persoonlijke verzorging als motorisch gebied en die geplaatst worden in een groep van maximaal 6 tot 8 leerlingen, met 2 tot 3 professionals op de groep.
Voor de duidelijkheid: de basisbekostiging en de aanvullende ondersteuningsbekostiging vallen onder de onderwijsbekostiging. Begeleiding die hoort bij medische en/of persoonlijke verzorging valt onder de Jeugdwet en/of Ziektewet.
- Criteria voor toewijzing TLV
SWV Unita werkt handelingsgericht. Daarom zoeken we in samenspraak met school en ouders (en oudere leerling) naar de best passende plek voor een leerling. Daarbij hanteren we het uitgangspunt ‘regulier als het kan, speciaal als het moet’.
In de afweging voor een passende plek overwegen we steeds welke factoren bepalend zijn voor het succes op een onderwijsplek en of deze factoren nog steeds gelden. Hierbij hanteren we de overwegingen voor handhaven of verwijzen, zoals die in het overzicht ‘Zolang-zodra’ zijn beschreven. Hierin worden kind- en schoolfactoren overwogen, evenals de rol van ouders. We betrekken hierin het hele systeem (de context).
In de TLV wordt de motivatie (onderbouwing) voor het afgeven van de TLV opgenomen.
Geldigheidsduur
De TLV voor plaatsing op een school voor speciaal onderwijs heeft een geldigheidsduur van minimaal één schooljaar en maximaal tot de overstap naar het VO. Uitzondering hierop zijn leerlingen met een ernstig meervoudige beperking (EMB); zij krijgen een TLV voor de hele schoolloopbaan.
Als de TLV in de loop van een schooljaar wordt afgegeven, loopt de TLV het hele schooljaar daarna nog door. Een advies voor een tijdelijke TLV moet altijd goed onderbouwd worden. Afwegingen daarbij zijn:
- twijfel over de juiste onderwijsplek (bij ingewikkelde situaties en jonge kind/kleuters);
- (tijdelijke) situationele omstandigheden (normale reactie van de leerling op abnormale situatie, bijv. vechtscheiding);
- een plaatsing op de Steentjes (Mozaïek) of Accentgroep (Klimopschool).
Crisisplaatsing is mogelijk (bij twijfel over soort TLV, alleen bij serieuze verdenking van GO en in afstemming met de ontvangende school) mits de TLV binnen 10 weken (conform zorgplicht) wordt afgegeven.
De GO-school evalueert jaarlijks met ouders in het OPP of de schoolsoort nog steeds passend is (of dat een lichtere c.q. zwaardere vorm van onderwijs kan c.q. nodig is). Het maakt daarbij niet uit of de TLV tijdelijk is of niet. Dit wordt beschreven in het ‘terugplaatsingsbeleid’ van Unita.
